Łajka (ros.; ur. ok. 1955, . 3 listopada 1957) – samica psa, mieszaniec, wystrzelona 3 listopada 1957 roku na orbitę okołoziemską w radzieckim satelicie Sputnik 2.
Miała wówczas około 2 lat. Okres szczenięctwa przeżyła na ulicach Moskwy. Została schwytana jako wałęsający się pies i wraz z innymi przekazana do Instytutu Medycyny Lotniczej w celu wykorzystania w badaniach związanych z eksploracją kosmosu. Tuż przed lotem ważyła około 6 kilogramów[1]. Łajka była pierwszym żywym stworzeniem umieszczonym na orbicie okołoziemskiej, chociaż nie pierwszym w przestrzeni kosmicznej jako takiej. Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stany Zjednoczone już wcześniej eksperymentowały z wysyłaniem zwierząt w kosmos. W założeniach eksperymentu nie przewidywano sprowadzenia psa z powrotem na Ziemię. Łajka poniosła śmierć Pracownicy radzieckiego Instytutu Medycyny Lotniczej do lotu Sputnika 2 przygotowywali 10 psów. Trening polegał na przyzwyczajaniu zwierząt do przebywania w ciasnym pomieszczeniu zasobnika i w ubraniu ochronnym. Była to lekka kamizelka z metalowymi łańcuszkami, które ograniczały psu możliwość ruchu. Pies mógł stać, siedzieć i leżeć, ewentualnie przesunąć się nieco do przodu lub do tyłu. Czas przebywania w takich warunkach był stopniowo zwiększany aż do 20 dni. Tylko te psy, które znosiły takie warunki mogły przystąpić do dalszych zadań. W kolejnym etapie badano reakcje psów na wpływ czynników związanych z lotem, m.in. przyspieszenia, wibracji i hałasu[2].
Z początkowej grupy wybrano 6 psów, które przystąpiły do testów w hermetycznej kapsule. Badano reakcje zwierząt na zmiany ciśnienia, temperatury i składu gazów (stężenie tlenu i dwutlenku węgla). W kolejnym etapie przyzwyczajano zwierzęta do urządzenia umożliwiającego wypróżnianie. Pokarm i woda były dozowane w ilościach zaspokajających podstawowe potrzeby organizmu[ w czasie lotu. Każdy z naukowców pracujących w programie treningowym sporządził własny raport o fizjologicznych reakcjach każdego z psów w poszczególnych etapach treningu. Wyniki zestawiono i porównano z wynikami badań weterynaryjnych. Ostateczny wybór padł na Kudriawkę (Kędziorek), czyli Łajkę, choć osiągnięte przez nią wyniki nie należały do najlepszych. Była spokojna, dobrze się przystosowywała do zmieniających się warunków, ale przynajmniej jeden z pozostałych psów – Albina – był lepszym kandydatem do lotu. Dobre wyniki osiągała też Muszka, której przypadła rola psa technicznego. Miała zastępować Łajkę przy testowaniu ekwipunku i sprzętu podtrzymującego życie. Albina była lubiana przez personel, mogła się poszczycić osiągnięciami (odbyła dwa wcześniejsze loty eksperymentalne), poza tym urodziła miot szczeniąt i naukowcy nie chcieli jej od nich oddzielać